Będziemy dzisiaj dokonywać podziału na Fantasy epicką (epic fantasy) i bohaterską (heroic fantasy), często czytając utwory Fantasy czujemy między nimi różnicę ale trudno nam ją nazwać, niejednokrotnie właśnie o ten podział chodzi. O ile w pierwszej przeważać będzie modelocentryzm: to egzomimetyczny (pamiętacie co to słowo oznacza?) świat będzie pretekstem do powstania utworu; o tyle w drugiej akcja będzie się koncentrować na bohaterze i jego awanturniczych przygodach.
W większości przypadków epic fantasy będzie charakteryzować się również motywem walki Dobra ze Złem, które nadchodzi lub się budzi. Co za tym idzie to konieczność opowiedzenia się przez bohatera po jednej ze stron i wyruszenie w swoja wędrówkę – quest, o której mowa dalej, i uratowanie świata od Zła. Motyw „świata przed przełomem”, którego los zależy od wyboru i powodzenia misji głównego bohatera, jest również jednym z charakterystycznych motywów Fantasy najczęściej epickiej.
Przykładem mogą tu być: trylogia Władca Pierścieni (The Lord of the Rings) J.R.R. Tolkiena, Świat Czarownic (The Witch World) Andre Norton, Ziemiomorze (The Earthsea) Ursuli Le Guin czy Belgariada (The Belgariad) Davida Eddingsa będąca wspólnym mianownikiem dla zarówno epic jak i heroic fantasy, gdyż posiada cechy obu.
A skoro już mowa o heroic fantasy, to zasadniczo koncentruje się ona na głównym bohaterze – elemencie, który będzie swoją osobą spajał cały cykl – i jego przygodach, ale nie będących już wędrówką a kolejną okazją do bitki, pokonania złego maga czy potwora. Przykładami są tu cykl o Conanie Barbarzyńcy D.E. Howard’a, cykl o Kane’ie Wagner’a czy Brak Barbarzyńca Johna Jakes’a.
Heroic fantasy często zawiera cechy Fantasy „magii i miecza” (sword and sorcery) czyli: walkę z demonami; czarną magią; krwawe i drobiazgowo opisane bitwy, które bohater wygrywa dzięki nadludzkim zdolnościom i umiejętnościom; ratowanie pięknych kobiet z opresji czy plądrowanie zamków i świątyń złych bóstw.
Należałoby także pokrótce wspomnieć o roli romansu rycerskiego w powstawaniu tropów i konwencji Fantasy. Dzięki romansowi rycerskiemu elementem większości utworów Fantasy stał się, wspomniany wcześniej, motyw wędrówki – quest i związany z nim nieodłącznie motyw dorastania czy rozwoju duchowego głównego bohatera, który w tę misję wyrusza – i tak narodziła się w latach 60 i 70 XX wieku fantasy „dorastania i inicjacji”, w której to czytelnik staje się świadkiem przemian wewnętrznych, i niejednokrotnie zewnętrznych, jakie zachodzą w głównym bohaterze, jego rozterek, decyzji, pragnień i emocji, które wpływają na otaczający go świat, tutaj ładnie wpisuje nam się cykl Harry Potter J.K. Rowling.
Reasumując należy pamiętać o tym, że nie ma jakiejkolwiek granicy stwierdzającej, iż dany motyw pojawia się jedynie w np. epic czy heroic fantasy. Obecnie autorzy Fantasy eksperymentują szukając nowych pomysłów i nurtów często mieszając ze sobą różne motywy i tropy aby uzyskać tym ciekawszy efekt końcowy utworu. Dlatego też przedstawione powyżej konwencje i tropy Fantasy oraz ich cechy charakterystyczne zostały omówione oddzielnie, przynajmniej tam gdzie było to możliwe, a to jak zostaną użyte w utworze zależy jedynie od wyobraźni twórczej autora. Nie jest to też lista kompletna, przedstawia ona jedynie najważniejsze i podstawowe tropy i konwencje literatury Fantasy aby dać ogólny pogląd na charakterystykę tego gatunku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz